OVER KİSTLERİ

Yasal Uyarı | OVER KİSTLERİ

Bu web sitesindeki içerikler tamamen  tanıtım ve bilgilendirme amaçlıdır. Sağlık probleminizin çözümü için doktor muayenesi gerekmektedir.Bu sitedeki bilgilerin hekim kontrolü olmaksızın uygulanması durumunda oluşabilecek her tür şikayet ve durumdan Op.Dr. Güray Ünlü sorumlu değildir.

Yumurtalıkların  büyümesi ne  neden  olan  her  türlü  anormalliğe  genel  olarak  over  tümörü  denir.  Olan değişiklikler  her  zaman kötü huylu  değildir.  Benign  over  tümörleri nin  çoğu  kistiktir.  Katı yapıda  olanları da  vardır.  Tüm  bu durumlar adneksiyal kitle olarak gözlenir.Saplı veya intraligamenter myomlar, kolon benign-malign hastalıkları, periton ve üriner sistem lezyonları da adneksiyal kitle oluşturabilir.

İYİ HUYLU YUMURTALIK KİSTLERİ 

NON-NEOPLASTİK: 

1.Fonksiyonel  kistler;  follikül  kisti,  korpus  luteum  kisti,  tekalutein  kisti.  

2.Endometriozis.  

3.PCOS.  

4.Enfeksiyonlar;  tuba-ovarian  apse,  hidrosalpinks.  

5.Para-ovarian kistler.

KÖTÜ HUYLU YUMURTALIK KİSTLERİ 

NEOPLASTİK:

1.Epitelial; seröz kistadenom, müsinöz kistadenom, endometrioid kistadenom.  
2.Germhücreli; matür teratom (dermoid kist). 
3.Sex kord stromal; tekoma, fibrom.

BASİT OVER KİSTLERİ

Poliklinik hastalarının pek çoğunda karşılaştığımız tiplerdir. Genellikle cinsel olgunluk çağında görülürler. Menopozdan  sonra  çok  az  olasılıkla  gelişebilirler.
Adet gören hanımlarda görülen birçok kist hormonal basit düzensizliklere bağlıdır. Bunlara fizyolojik over  kisti adı verilir.  İyi huylu yumurtalık  kistleri nin çoğu fonksiyonel over kistleri yani hormon üreten kistlerdir.Bunlar her adet dönemimizde görülen hormonal değişimlerin, bilinmeyen nedenlerle farklı işlemesinden kaynaklanır. Adet döngüsünün  bir yan ürünü  kabul  edilebilirler.  Yumurta gelişimi esnasında  oluşan  bu  kistler yumurtlamadan önce oluşurlarsa folikül kisti, yumurtlamadan  sonra oluşurlarsa korpus luteum kisti adını alırlar.
Bu kistler ya oluşan yumurtanın çatlayamaması ya da çatlayan yumurtanın kanamasını durduramaması sonucu oluşur. Düzensiz kanama folikül kistlerinde östrojene, korpus luteum kistlerinde progesterona bağlıdır.
Fizyolojik yumurtalık kistleri zamanla kendiliğinden bile küçülürler. Genellikle   1-3  ay  içerisinde kendiliğinden  kaybolurlar.Fakat tedavi vererek küçültüyor olmak, olası operasyona gidebilecek süreci durdurmamızı sağlayabilir.
Folikül kistlerine daha sık rastlanır. 3 cm den büyük folikül patolojik olarak değerlendirilir.  
Folikül ve korpus luteum kistleri hemen her zaman tek taraflıdır  ve çapları 8 cm‘den küçüktür.
Belirtiler  kist eriyince  kaybolur. Over kisti  torsiyonu veya over kisti  rüptürü akut batına neden olur. Kist rüptürü  daha çok C.luteum  kistinde  olur .Adet döneminin 26.günleri civarına denk  gelebilir.
Doğum kontrol hapı  kullananlar da fonksiyonel kist oluşma olasılığı çok azdır.

OVER KİSTİ BELİRTİLERİ NELERDİR ?

Hastalar değişken şikayetlerle gelir.
  • -karın ağrısı,
  • -kasıklarda ağrı,
  • -adet düzensizliği, ara kanamalar,
  • -adet ağrıları,
  • -cinsel ilişkide ağrılar,
  • -mesane ve çevre organlara basıyla ilgili şikayetler,
  • -bulantı,
  • -kusma,
  • -karın şişlikleri,
  • -komplikasyonlarına bağlı olarak görülebilecek ani ağrılar, baygınlık hissi, kansızlık belirtileri.

YUMURTALIK KİSTLERİ ULTRASONDA NASIL GÖZÜKÜR ?

KİSTİN KÖTÜ HUYLU OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR :

  • -kanlanmasında artış,
  • -kapsül kalınlığının fazla olması,
  • -kapsül düzeninin bozuk olması,
  • -kist içindeki perdelenmeler,
  • -over kisti içinde  tomurcuklanmalar,
  • -over kistinin  katı içerik ihtiva etmesi
  • -karın içerisinde sıvı birikimi .
Folikül kistlerinde  kapsül  incedir  ve  ara bölmeleri ( septasyonları )  yoktur.  İçi  berrak  bir  sıvı  ile  doludur. 
Korpus luteum  kistlerinde  kistin  cidarı  daha kalındır,  içinde  koyu  kahve  renkli  sıvı  vardır.  Kistin içinde perdelenme  görüntüsü vardır.

BASİT OVER KİSTİ TANISI

Hastanın  cinsel  olgunluk  çağında olması, kistin tek  taraflı  ve  8  cm ‘den küçük  olması  ve  ultrason  bulguları  kistin  fonksiyonel  olduğunu düşündürür. 
Tanı , adet düzeniyle ilgili hikaye, şikayet ve ultrason bulgularına göre  genelde çabucak kesinleştirilebilir.

BASİT OVER KİSTİ TEDAVİSİ 

Fonksiyonel  kistler, genellikle birkaç ay içinde kendiliğinden  küçülürler. Bu nedenle belirti vermeyen küçük kistler 2-3 ay izlenebilir  veya küçülme  sürecini kısaltmak için doğum kontrol hapı verilebilir. Doğum kontrol hapları yumurtlamayı durdurarak  kistin  büyümesini  önlerler.  Eğer  kist  2-3  ayda  kaybolmazsa,  bir  neoplazi  olarak  kabul  edilir.
Laparotomi  veya  laparoskopi  ile  cerrahi  tedavi  uygulanır.  
Cerrahi  tedavi,  torsiyon  veya  kist  rüptürü  gibi  komplikasyonlarda zorunludur. Cerrahi yaklaşım  yumurtalıkları  koruyucu yönde olmalıdır.

KOMPLİKE KİSTLER NELERDİR ?

Hormon üretimi pek olmayan , komplike kistler de vardır.Bunların en sık gözlenenleri endometrıomalar,dermoid kistler ve seröz kist adenomlardır.Nedenleri tam olarak bilinmemektedir.
Menopoz döneminde over kisti varsa  ve adet görmüyorsanız, basit kist oluşturmanızı beklemiyoruz. Yaş ilerledikçe oluşan kistlerin huyunda farklılıklar olabilir.
Oluşan kist yine iyi huylu yumurtalık kisti olabilir fakat ilaç tedavisine cevap vermeyebilir.
Böyle kitlelerde genelde operasyon öneriyoruz.

OVER KİSTLERİNİN ARAŞTIRILMASI NASIL OLUR?

Over kistinin  ultrason görüntüsü, yaşınız ve kiste eşlik eden şikayetlerinize göre ileri inceleme gerekebilir.Kuşkulu durumlarda bazı kötü huy tarayan hormonlara bakılabilir.Kistin doppler yöntemiyle kanlanmasına bakılması, gerekirse tomografi ve MR ile desteklenmesi gerekebilir.

HORMONAL BELİRTEÇLER NELERDİR ?

Bazı hormonal testler de yumurtalık kistinin  huyunu tespit için kullanılır.
-CA 125,
-CA19-9,
-AFP,
-CEA,
-HCG gibi.
En sık kullanılan kanser testi  olarak CA 125 ve CA 19-9 sayılabilir. CA 125 değerlerinde genelde düşük değerler iyi huylu durumları gösterirken, yüksek çıkan değerler kötü huyu gösterebilir Her zaman kistin huyunu  göstermekten ziyade tedavinin başarısı ve takibine de yol gösterir.

CA 125 TESTİNİN YÜKSELDİĞİ DİĞER DURUMLAR NELERDİR ?

Bu testler tamamen doğal durumlarda örneğin sert bir muayene, adet görme, yumurtlama esnası,  gebelik ya da enfeksiyonlar, endometriozis, dejenere myomlarda da yüksek çıkabilir.Sadece jinekolojik hastalıkları göstermez. Gastrointestinal hastalıklar,karın zarı hastalıkları ve diğer tümörlerin karın metastazlarında yüksek çıkabilir.

OVER KİSTLERİ NASIL ŞİKAYET VERİR?

Genellikle  asemptomatiktirler.  Tesadüfen  saptanırlar.  Bazen  ağrıya  ve  düzensiz  regl  kanamaları na  neden olabilirler.
Kisti olan hastalarda alt karın bölgesinde özellikle tek tarafa doğru lokalize ağrı ve şişkinlik hissi olabilir.Merdiven inip çıkarken, ıkınırken, idrarınızı yaparken tek tarafa veya arkanıza vuran ağrı yumurtalık kistlerinde en sık görülen şikayet tir.Adet ağrıları,ilişkide ağrı da gözlenebilir.Bazen ani başlangıçlı ağrılar, bulantı, kusma şikayetleri de görülebilir.

OVER KİSTİ  AMELİYATI HANGİ DURUMLARDA YAPILMALIDIR ?

Basit kistler iyi huyludur ve büyük olasılıkla ameliyat edilmeleri gerekmez. 
Ama kist giderek büyüyorsa, yaklaşık 8 cm' i aşmışsa, kist tedaviye yanıt vermez aylarca küçülmezse  ameliyat edilmelidir.
Over kisti olan hastada akut batın tablosu gelişiyorsa ameliyat gerekli olabilir.
Özellikle kistiniz menopoz sonrası gelişirse ameliyat olmanız gerekebilir.

OVER KİSTLERİ  HANGİ DURUMLARDA ACİLLEŞİR?

Kistler
  • -içine kanarsa,
  • -torsiyon denilen sapı etrafında dönme hareketini yapmışsa,
  • -patlayarak karın içine kanama yapmışsa
acilleşmiş demektir.Bu durumlarda acil ameliyat veya en azından yakın takip gerekmektedir.

OVER KİSTİ AMELİYATI NASIL OLMALI?

Ameliyata karar verildiyse, bu ameliyat laparoskopi veya açık teknikle olabilir. 
Ameliyat tekniğini kistin boyutları, olası huyu, hastanın kilosu, doğurganlık beklentisinin ne olduğu, yaşı,geçirilmiş cerrahi öyküsü belirler.
Laparaskopik olarak kist boşaltılması, kistin alınması, yumurtalığın alınması olabileceği gibi açık teknikle kistin alınması, yumurtalığın alınması, kist ve rahimin alınması gibi seçenekler kullanılabilir.
Kist büyükse ya da kötü huylu olmasından kuşkulanılıyorsa daha büyük bir ameliyat gerekebilir.

LAPAROSKOPİK OVER KİSTİ AMELİYATLARINDAN SONRA

Karın bölgenizde 1 cm lik birkaç tane kesi bulunur. Dikişlerinizin alınması gerekebilir.
Laparaskopinin ayrıcalığı ameliyat sonrası gündelik hayata mümkün olduğunca çabuk dönebilmektir. Ameliyat sonrası hareketlilikte,ağır yük kaldırmada sakınca olmaz. Ameliyat tipine göre cinsel ilişki yasağı getirilir. 
Ameliyat sonrası ateş, yoğun kanamalar, yara yerinde şişme ve akıntılar, göğüs ağrıları, nefes darlıkları, aşırı halsizlik ve yorgunluklar, aşırı ve giderek artan ağrı , gaz ve dışkı çıkarmada zorluk varsa, bulantı ve kusmalarınız varsa ameliyatınızı gerçekleştiren doktorunuzla görüşmelisiniz.
DİPNOT : Yukarıda bahsettiğim şikayetleriniz oldukça ya da yılda en az 1 kez doktorunuzla görüşüp ultrasonografi yaptırmanız ve şikayetleriniz olmasa da yılda 1 kez jinekolojik check-up programlarına girmeniz iyi olur.
Güncelleme
16.07.2024

Antalya OVER KİSTLERİ Doktoru, Antalya OVER KİSTLERİ Doktoru, Antalya OVER KİSTLERİ Tedavisi, Antalya En Yakın OVER KİSTLERİ Doktoru,Antalya En Yakın OVER KİSTLERİ Doktoru arıyorsanız bize ulaşınız.

.