SIKÇA SORULAN SORULAR
Yasal Uyarı | SIKÇA SORULAN SORULAR
Bu web sitesindeki içerikler tamamen tanıtım ve bilgilendirme amaçlıdır. Sağlık probleminizin çözümü için doktor muayenesi gerekmektedir.Bu sitedeki bilgilerin hekim kontrolü olmaksızın uygulanması durumunda oluşabilecek her tür şikayet ve durumdan Op.Dr. Güray Ünlü sorumlu değildir.
Doğum kontrol hapları, prezervatif, spiral, aylık ve 3 aylık iğneler, tüplerin bağlanması, kol içi implantlar en güvenilir olanlardır. Geri çekilme, koruyucu fitiller, şimdilerde kullanılmayan diyafram gibi yöntemler koruyuculukları nispeten az yöntemlerdir. Her kadının uygun korunma yöntemi farklıdır.Uygulanacak yöntemler yaş, kilo, doğurganlık isteği, enfeksiyonlara yatkınlık, kan yağ oranları, ailesel hastalıklar, mide problemleri, hasta uyumu, ekonomik durum gibi kriterlerle belirlenir.
Kadın memura doğum izninden sonra, ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilmektedir.
Hamilelik dönemi boyunca gebelik kontrolleri için işveren tarafından kendilerine gerekli izinler verilmelidir.
Hamile bir kadın rutin gebelik takipleri ve ekstra kontroller için çalıştığı kuruma bildirerek kontrole gidebilir. Doktor kontrolüyle ilgili izinlerini, suistimal etmeden kullanabilir. İş yerinde ani bir durum meydana geldiyse bu konuyla ilgili sağlık önlemlerinin alınması gerekir.
Hekim raporu ile eğer gerekliyse, çalışan anne adayı sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz.
Günde 7 buçuk saatten fazla çalıştırılamazlar. Kadın çalışanlar, gebe olduklarının belirlenmesinden sonra doğuma kadar hamilelerde gece çalışma ya zorlanamazlar. Doğum yapmış kadının doğumu takip eden bir yıl boyunca gece çalıştırılması yasaktır.
Smear testi ardarda 3 normal sonuçtan sonra yılda bir, mamografi 40-50 yaş arası 2 yılda bir, 50 yaştan sonra yılda bir, ultrasonografi yılda bir, jinekolojik muayene yılda bir, gerekli hormon testleri, kan yağları, gerekirse cinsel yolla geçen hastalıklar gibi testler yılda bir tekrarlanmalıdır. Kişinin klinik durumu ve aile öyküsüne göre bu sıklıklar arttırılıp azaltılabilir.
Hamile kadın, hekim raporuyla çalışma saatlerinde değişiklik talep edebilir. Ağır bir hamilelik yaşıyorsa tehlikeli işlerde çalıştırılamaz. Seyahat etmesi gerekiyorsa, varsa masa başı işe yerleştirilebilir. Hamileler gece vardiyasında çalışmamayı talep edebilir. Hamilelerin, kendisinin ve bebeğin sağlığını sıkıntıya sokmayacak çalışma koşullarında çalışmayı isteme hakları vardır. 4857 gereğince; Doktor raporuyla hafif işleri isteyebilirler. Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz. 5453 sayılı kanuna göre basın işçileri için bu tür bir hak yok. 854 sayılı kanun gereğince denizcilerin de yok
Doğum yapan kadın işçinin istemesi durumunda doğum izninin tamamlanmasından sonra 6 aya kadar ücretsiz izin kullanabilir. Bu izin yıllık ücretli izin hakkının hesabında da göz önünde bulundurulmaz.
İleri yaş kişilerde yaşam konforunu etkileyen en önemli faktörlerdendir.Özellikle kalça kırıkları ölümcül olabilir.Kemik yapılandırıcı ilaçlar kullanılmalıdır.Genelde 5 yıllık kullanım yeterlidir.Tamamen iyileşmeden ziyade kemik erimesini durdurmak bile başarıdır.
Çalışan annelere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilmektedir. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılmaktadır. Bu sürenin nasıl ve ne şekilde olacağını işçi kendisi belirler. Ayrıca işçi isterse bu süreyi haftada bir gün izinli olarak geçirebilir.
Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır ama işçi ve işveren karşılıkla anlaşırsa toplu yani birleştirerek kullanabilir.
Günde 1,5 saat hesabıyla mesela 26 günde (26 X 1,5=39 saat) 36 saat günlük çalışma 7,5 saat hesabıyla da 5 gün eder yani bir ay devamlı gelirse 5 gün işe gelmeyebilir.
5953 e göre gazetecilerin süt izni yoktur. 854 e göre de denizcilerin de yoktur...
Bu izin süreleri kadın devlet memurları için de geçerlidir. Kadın devlet memurları da aynı şekilde doğum izni kullanabilir.
Çalışan anne adayları doğum izni alabilmek için hamile olduklarını bildiren bir rapor alıp işyerlerine vermeliler. Sonra da doğum öncesi sekiz hafta ve doğum sonrası sekiz haftanın ne zamana denk geldiğini hesaplayıp, izinlerini ne zaman başlatacaklarını bildirmeleri gerekir.
Kadın işçinin yaptığı iş gebeliğine uygun değil ise doktor raporu ile daha hafif işlerde çalıştırılabilir.
Doğum kontrol hapları, prezervatif, spiral, aylık ve 3 aylık iğneler, tüplerin bağlanması, kol içi implantlar en güvenilir olanlardır. Geri çekilme, koruyucu fitiller, şimdilerde kullanılmayan diyafram gibi yöntemler koruyuculukları nispeten az yöntemlerdir. Her kadının uygun korunma yöntemi farklıdır.Uygulanacak yöntemler yaş, kilo, doğurganlık isteği, enfeksiyonlara yatkınlık, kan yağ oranları, ailesel hastalıklar, mide problemleri, hasta uyumu, ekonomik durum gibi kriterlerle belirlenir.
Beyaz ,parçacıklı, ekşi kokulu akıntı,kaşıntı,ciltte tahriş ve yanma ile kendini belli eder.Bazen idrarda yanma da yapar. Çeşitli mantar türleri vardır.Son yıllarda az görülen tipleri artmakta ve tedavi zorlaşmaktadır.
Ateş basmaları, terleme, çarpıntı, uyku problemleri, depresyona yatkınlık, sinirlilik, unutkanlık, cinsel tatmin ve istekte azlık, idrar yapma zorlukları, vajınal kuruluk, eklem ağrıları gibi belirtileri vardır.Bu belirtilerin pek çoğu kimi ilaçlar ve tavsiyelerle azaltılabilmektedir.
Doğum yapan kadın işçinin doğum izninden döndükten sonra daha alt bir pozisyona verilmesi, ücretsiz doğum iznini kullanmak istemesine rağmen işveren tarafından buna izin verilmemesi de İş Kanununa aykırıdır.
Doğumdan önceki 8 haftadan önce anormal bir durum varsa ve çalışamayacaksa, 8 haftalık izin süresi uzatılabilir, gerekirse sağlık kurulu raporu verilebilir. 32. Haftadan önce doğum izni alınabilir.
Devlet Memurları Kanunu m.104/B’de “Memura, eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine on gün babalık izni” verilebileceği belirtilmiştir. Dolayısıyla babalık izni kullanabilmesi için, doğum yapan kadınla medeni kanuna göre evli olma şartı aranmıştır.
Hamile kadın, önce noterden iş yerine ihtarname gönderir. Uygun çalışma şartlarının sağlanmasını, aksi takdirde yasal yollara başvuracağını bildirir. Koşullar hala değiştirilmezse bunu bildirerek işini feshedebilir veya mahkemeye başvurarak, herhangi bir zarara uğramışsa onun tazminini iş yerinden isteyebilir. Mahkeme, iş yerinin gebelik için uygun olup olmadığının tespitini isteyebilir. Bunun için bilirkişi parası ödemek gerekir. Noterden ihtarname çekmek daha az masraflı bir yol olur.
Düşünülenin aksine bazı faydaları vardır.Yumurtalık kanserini, dış gebelik riskini, yumurtalık kistlerini, endometriozisi, çikolata kistlerini, enfeksiyonları azaltıcı etkileri vardır.Hastada daha az adet ağrısı, daha az kan kaybı görülür.Adetler düzenli olur.
Başkaca bir sağlık problemi ve rapor yoksa doğumdan önceki 8 hafta yani 32. haftada doğum iznine çıkılabilir.İsterseniz 5 hafta çalışıp bu 5 haftayı doğum sonrasına eklettirebiliriz. İkiz gebelerde doğum öncesi izin hakkı 10 haftadır.
İleri yaş kişilerde yaşam konforunu etkileyen en önemli faktörlerdendir.Özellikle kalça kırıkları ölümcül olabilir.Kemik yapılandırıcı ilaçlar kullanılmalıdır.Genelde 5 yıllık kullanım yeterlidir.Tamamen iyileşmeden ziyade kemik erimesini durdurmak bile başarıdır.
İş Kanunu’na göre erkeğin karısı doğum yaptığında izin kullanma hakkı yoktur. İşçinin eşinin doğum yapması nedeniyle izin kullanma durumu, işverenle arasında yapılan sözleşmede bu maddenin bulunması veya işverenin bu izni uygun görmesine bağlıdır. 4857 sayılı kanun eşi doğum yapan erkek işçiye doğum izni adı altında izin verilmesine dair bir madde olmadığından bu izin verilemez.
Hamile kadının doktordan doğumun ne zaman olacağına dair rapor alması gerekir. Eğer çalışmak ve doğum öncesi 5 haftayı ekletmek istiyorsa 32. haftada çalışabilir izni alması gerekmektedir.
Hekim raporu ile çalışmasında sakınca olmayan durumlarda doğumdan önceki 3 haftaya kadar iş yerinde çalışmaya devam edebilir. Burada kadın işçinin hakkı olan 8 haftadan kalan 5 haftalık süre doğum sonrası iznine eklenir. Bu defa doğum sonrası olan 8 hafta 13 haftaya çıkmış olur.
Rahim ağzı kanserinin erken teşhisinde altın standarddır.Alınması esnasında can yakmaz,sonuç güvenilir ve test ucuzdur.Hanımlar cinsel ilişkinin başlaması ile beraber her yıl aldırmalılardır.Bazı durumlarda daha sık istenebilir.Bir fırça ile rahim ağzındaki hücrelerin toplanması esasına dayanır.
Ülkemizde günde 2 kadın rahim ağzı kanserinden kaybedilmektedir.Bu kanserin nerdeyse tamamında HPV denilen siğil virusüne rastlanmaktadır.Her 10 kadından yarısı hayatı boyunca bu virusle karşılaşmaktadır. Her zaman prezervatif koruyucu olamamaktadır.
Bu viruse karşı aşı ile korunmak artık mümkündür ve rahim ağzı kanseri, aşı ile korunulabilen bir kanser türü olarak düşünülebilir.Aşının 10 yaşından sonra 3 doz olarak yapılması önerilmektedir.Erkeklerde de kullanımı başlamıştır.İlk cinsel ilişkisine henüz başlamamış olan ergenlerimize önlem amaçlı yaptırılabilir.
Ülkemizde 10 haftaya kadar gebelik sonlandırılması yasaldır.Alınması gereken sakat bebekler ise 24. haftaya kadar alınabilir. En iyisi iyi bir şekilde korunmak ama yine de gebelik oluşursa ve kürtaj istenirse mümkün olduğunca çabuk doktora başvurmaktır.
Eğer kadın işçiler doğumdan önceki 8 haftalık (çoğul gebelik halinde 10 haftalık) sürede, örneğin doktor raporu ile doğuma 3 hafta kalıncaya kadar iş yerinde çalışmışlar ise bu kullanılmayan izin süreleri (örneğe göre 5 haftalık süre) doğum sonrası izin sürelerine eklenir.
Kadın işçilerin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 74. maddesine göre, doğumdan önceki 8 haftalık sürede (doğuma 2 ay kala) çalıştırılamazlar. Eğer kadında çoğul gebelik durumu varsa bu süre 10 haftadır (doğuma 2,5 ay kala). Ancak kadının sağlık durumu elverişliyse kadın doğum uzmanı raporu ile kadın, doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalışabilir.
Eğer kadın doğum uzmanı izin veriyorsa doğumdan önceki 8 haftanın 5 haftasını çalışıp , bu süreyi doğumdan sonraya bırakabilir. Hiçbir anne adayı, “doğuma kadar çalışacağım” diyemez. Doğuma 3 hafta kala izne ayrılması gerekir. Yine ihtiyaç duyuyorsa doğumdan sonra 6 ay ekstra izin alabilir.
Doğumdan önce ve sonra kullandığı 16 haftalık izin için maaşından herhangi bir kesinti yapılmaz ama ekstra 6 ay için maaş alamaz.
Çoğul gebelik halinde doğumdan önceki süreye 2 hafta daha eklenir,yani 10 hafta olur. Yani toplamda 20 haftalık bir doğum izni ortaya çıkar. Çalışan kadın talep ederse bu sürelerden sonra bu defa kendisine 6 aya kadar ücretsiz bir izin verilebilir. Yani doğum izni olarak toplamda 10 ay civarında bir izin almak mümkün olur.
Alınan bu izinler kadınların yıllık ücretli izin hakkını etkilemez. Eğer sağlık durumuyla ilgili bir doktor raporu var ise bu süreler doktorun belirlediği şekilde arttırılabilir.
Doğum nedeniyle devlet memurlarında doğum yardımı adı altında nakdi ödeme yapılır. İşçi kadınlara geçici iş göremezlik ödeneği dışında ayrıca bir doğum yardımı yapılmamaktadır. Ayrıca SGK’dan talepte bulunarak (5 yıllık zamanaşımı mevcut ), doğum yapması halinde sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması halinde sigortalı erkeğe, bir sefere mahsus emzirme ödeneği verilir. Bunu alabilmek için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırılması ve doğan çocuğun yaşaması gerekmektedir.
Devlet memuru olan erkeğin eşinin doğumunda 10 günlük doğum izni kullanma hakkı vardır.
Vajinal akıntılar (kimi zaman kötü kokulu) , kasıklarınızda belirgin ağrı, cinsel ilişkide ağrı, son 3-4 ay içinde spiral takılması öyküsü, şüpheli cinsel ilişki olması, idrar yaparken yanma hissi, genital lezyonlar durumunda enfeksiyondan şüphelenmelisiniz.
Smear testi ardarda 3 normal sonuçtan sonra yılda bir, mamografi 40-50 yaş arası 2 yılda bir, 50 yaştan sonra yılda bir, ultrasonografi yılda bir, jinekolojik muayene yılda bir, gerekli hormon testleri, kan yağları, gerekirse cinsel yolla geçen hastalıklar gibi testler yılda bir tekrarlanmalıdır. Kişinin klinik durumu ve aile öyküsüne göre bu sıklıklar arttırılıp azaltılabilir.
Doğum yapan kadın memur doğum izninin tamamlanmasından sonra, istemesi halinde 24 aya kadar aylıksız izin verilmektedir.
İlk kez gelişen bir enfeksiyonsa, son 1 haftalık zamanda şüpheli cinsel ilişki öyküsü vardır.
Eğer geçirilen ilk enfeksiyonsa ağrı ve ateş daha fazladır.3 gün içinde sıvı bulunan küçük kabarık lezyonlara döner.2 hafta içinde yerinde iz bırakmadan iyileşir.
Özellikle ilk enfeksiyonun iyi tedavi edilmesi önemlidir, çünkü aynı bölgede tekrarlayıcıdır.Kimi zaman tüm vücutta da görülebilir.
İlk adetten sonraki 1-2 yıllık dönemde adetler düzensiz olabilir. Henüz yumurtlama tam başlamadığı için hormonlar dalgalanma yaşar ve bu da yoğun kanamalara yol açabilir.Kimi zaman kansızlığa kadar gider,okul başarısını etkiler,beklenmeyen kanamalar çocuğu zamansız yakalayabilir,okul devamsızlığı artabilir.
Bazı ilaçlarla bu kanamalar düzene sokulabilir.İnatçı yoğun kanamalarda, kanama nedeni olabilecek başka hastalıklar da araştırılmalıdır.Özellikle hematolojik hastalıklara dikkat etmek gereklidir.Bekletmemekte fayda vardır.
Erken doğum durumunda kullanılamayan doğum öncesi izinler doğum sonrası izinlerine eklenir. Doğumdan sonra yasal izin süreleri dolsa bile, yeni doğan çocuk 1 yaşına gelene kadar anneye her gün 1,5 saat süt izni verilir. Bu süt izninin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağı annenin isteğine bağlıdır. Süt izni işçinin çalışma süresinden sayılır ve izinler için maaştan herhangi bir kesinti yapılmaz. Uygulamada genel olarak doğumdan sonra çocuk 1 yaşına gelene kadar kadın işçilere süt izni için haftada 1 gün ekstradan izin verilmektedir.
Kadın devlet memurları için süt izni biraz daha farklıdır. Çocuğun 6 aylık oluncaya kadar süt izni günlük 3 saat, 6 aydan 1 yaşına kadar ise süt izni kadın işçilerde olduğu gibi günlük 1,5 saat dir. Bu süt izinlerinin nasıl kullanılacağı veya bölünme durumu da yine kadın memurun isteğine bağlıdır.
Kadın işçinin erken doğum yapması halinde kullanamadığı doğum öncesi izinler, doğum sonrasına eklenir.